Święty Psychol - Johan Theorin

Tytuł oryginału: Sankta Psyko
Wydawnictwo: Czarne
Seria/cykl: Ze Strachem

Data wydania: 14 sierpnia 2013
Liczba stron: 440

Czy można dokonać wyraźnego podziału pomiędzy dobrodusznymi, życzliwymi oraz bezinteresownymi ludźmi, a tymi, którzy są okrutni, źli i fałszywi? Czy dobrzy ludzie nigdy nie mają gorszych dni, kiedy robią innym przykrość w jakikolwiek sposób? Czy ludzie uważani za złych nigdy nie pokazują, że mają uczucia i potrafią wykazać się dobrymi intencjami? Kto ma prawo do wyznaczania granic dobra i zła, jak również dzielenia ludzi na tych godnych zaufania i sympatii oraz tych, którzy nie są niczego warci? Może zbyt pochopnie oceniamy ludzi, przyczepiając im daną etykietkę, tak naprawdę nie znając ich? Może osądzamy innych poprzez pryzmat własnych doświadczeń lub intencji?

Regionalna Klinika Sądowo-Psychiatryczna Świętej Patrycji w mieście Valla to placówka o zaostrzonym rygorze, w której przebywają osoby wyizolowane od społeczeństwa, wykazujące skłonności destrukcyjne, agresywne w stosunku do siebie, jak również innych. Obok szpitala, zwanego przez miejscowym Świętym Psycholem, znajduje się również przedszkole o nazwie Polana, będące swoistym eksperymentem mającym na celu zbadanie, jak bardzo relacje z rodzicami wpływają na rozwój dzieci. Ów projekt został zrealizowany w duchu pomocy całym rodzinom, ponieważ regularne spotkania z biologicznym rodzicem są istotne dla dziecka, a dla samego rodzica stanowią część terapii. Kiedy Jan Hauger trafia na ogłoszenie dotyczące pracy na stanowisku wychowawcy przedszkolnego, postanawia przeprowadzić się na zachodnie wybrzeże Szwecji, aby rozpocząć pracę w tym tajemniczym miejscu, ponieważ ma w tym swój cel. Mężczyzna ma już doświadczenie, ponieważ zatrudniał się jako opiekun w wielu innych przedszkolach, chociaż nigdzie nie zagrzał miejsca na dłużej. Przez cały czas ciągnie się za nim pewne wspomnienie, które pragnąłby wymazać z pamięci... 

Johan Theorin w świetny sposób wykreował swoich bohaterów, nie dzieląc ich na zupełnie dobrych bądź złych do szpiku kości. Każdy ma lepsze i gorsze strony, które raz za razem wychodzą na wierzch. Nie tylko główny bohater jest postacią kontrowersyjną, wzbudzającą masę wątpliwości oraz nieraz zaskakującą swoim postępowaniem, ale także postacie drugoplanowe są dobrze nakreślone, dzięki czemu czytelnik pragnie poznać ich jeszcze bliżej. Z każdą kolejną kartką przepełniała mnie masa emocji, gdzie prym wiodła niepewność. Przez cały czas nie potrafiłam określić jednoznacznego stosunku do Jana Haugera – raz darzyłam go sympatią, a innym razem jego zachowanie irytowało mnie. Jednak traktuję to jako pewien plus, ponieważ nie ma nic gorszego od bohaterów niewywołujących jakichkolwiek emocji w czytelniku.

Autor umiejętnie stopniuje napięcie, dzięki czemu czytelnik powoli poznaje wszelkie tajemnice, jakie ukrywane są przez bohaterów. Oczywiście, nie obyło się bez zaskakującego zakończenia, pełnego niedopowiedzeń wywołujących wątpliwości. Nieraz wspominałam, iż nie przepadam za niedomówieniami, ponieważ lubię mieć wszystko przedstawione czarno na białym, jednak w przypadku kryminałów czy thrillerów stanowią one dla mnie atut.

Nie dość, że Święty Psychol trzyma w ciągłym napięciu, to na dodatek wzbudza masę refleksji. Ta lektura uświadamia, jak ogromne zaangażowanie potrafimy wykazać, kiedy pragniemy czegoś od wielu lat. Potrafimy dokonać dosłownie wszystkiego, aby dojść do upragnionego celu, czasami nie zważając na to, iż brniemy do niego po trupach. Wszyscy skrywamy mniejsze bądź większe tajemnice, a cienie przeszłości ciągną się za nami, wpływając na aktualne poczynania. Lęk, ogarniający smutek oraz poczucie osamotnienia potrafią doprowadzić do zupełnie nieracjonalnych poczynań, często naznaczonych przemocą wobec siebie, jak i innych. Kiedy człowiek zbyt silnie koncentruje się na własnym cierpieniu, zdaje się nie zauważać otoczenia, co nierzadko może doprowadzić do niemoralnych bądź nieakceptowalnych działań, krzywdzących wiele osób.

Miłośników twórczości Johana Theorina, a także fanów literatury skandynawskiej nie muszę namawiać do sięgnięcia po Świętego Psychola. Jeśli jednak nie należysz do tego grona, ale lubisz dreszczyk emocji, mroczne tajemnice oraz zwroty akcji, to polecam Ci ten thriller psychologiczny, ponieważ wierzę, że nie zawiedziesz się.