Szarańcza - Gabriel García Márquez

Tytuł oryginału: La hojarasca

Wydawnictwo: Muza

Data wydania: marzec 2011

Liczba stron: 128

Szarańcza to szeroko rozprzestrzeniony gatunek owada prostoskrzydłego z rodziny szarańczowatych. Ich charakterystyczną cechą jest odbywanie dalekich wędrówek, podczas których wyrządzają ogromne straty w uprawach, zwłaszcza zbóż. Owe szkodniki przemieszczają się niezwykle szybko i w dużych grupach, co znacznie wpływa na stopień ich szkodliwości. Bez dłuższego zastanowienia można stwierdzić, iż niektórzy ludzie przejawiają zachowania podobne do tych, jakie cechują szarańczę. Z tego względu chciałam sprawdzić, czy Gabriel García Márquez, kolumbijski pisarz i laureat Nagrody Nobla, kierował się tym w swojej książce pt. Szarańcza.

Narratorami w Szarańczy są: 11-letni chłopiec, jego 30-letnia matka Izabela oraz dziadek będący pułkownikiem szanowanym w Macondo. Czytelnik poznaje ich w dniu pogrzebu lekarza, do którego mieszkańcy pałali nienawiścią, ponieważ niegdyś ów doktor odmówił pomocy potrzebującym osobom. Mieszkańcy nie zgadzają się na pochowanie lekarza. Jednak pułkownik nie może na to pozwolić, dlatego na własną rękę zajmuje się pogrzebem.

Szarańcza ewidentnie nawiązuje do antycznej tragedii, jaką jest Antygona Sofoklesa - w obu utworach na pierwszy plan wyłania się niezgoda na pochowanie człowieka, który nie uległ presji tłumu i sprzeciwił się jego prośbom oraz namowom. Nie ukrywam, że pierwowzór zdecydowanie bardziej przypadł mi do gustu, a Szarańcza okazała się niezbyt porywającą lekturą, nazbyt chaotyczną, a momentami dość monotonną i nużącą.

Gabriel García Márquez pozwolił spojrzeć na pewne sprawy z perspektywy trzech postaci, co nadało swoistego charakteru tej książce. Lubię, kiedy autor ukazuje różnorodne aspekty związane z danymi wydarzeniami, co umożliwia pełniejszą analizę konkretnego zajścia, jakie pojawia się w powieści. Do gustu przypadło mi również spojrzenie na tytułową szarańczę, która jawi się jako ludność zaślepiona i gardząca wszystkim, co niegdyś wydawałoby się wartościowe, poddająca się instynktom oraz rozsmakowująca się w rozpuście, korzystając z wszelkich dóbr, jakie tylko ma w zasięgu rąk. 

Owa lektura jest dość specyficzna i, przynajmniej dla mnie, dość trudna do opisania bądź jednoznacznego ocenienia. Z pewnością spodoba się miłośnikom prozy Márqueza - Szarańcza była moim pierwszym spotkaniem z jego twórczością. Kolumbijski pisarz nie skradł mi serca tą lekturą, ale na pewno dam mu kolejną szansę, prawdopodobnie sięgając po Miłość w czasach zarazy, Rzecz o mych smutnych dziwkach albo Sto lat samotności.

Książka bierze udział w wyzwaniach: Book Lovers, Book-Trotter, Czytamy powieści obyczajowe, Pod hasłem, Przeczytam tyle, ile mam wzrostu (1,1cm) oraz Z półki.