W naszym domu - Jodi Picoult

Tytuł oryginału: House Rules

Wydawnictwo: Prószyński i S-ka

Data wydania: 11 stycznia 2011

Liczba stron: 696

Na pierwszy rzut oka Jacob Hunt wygląda jak zwyczajny, przeciętny nastolatek, zupełnie niewyróżniający się niczym. Jednak wystarczy przyjrzeć mu się odrobinę dłużej, aby zobaczyć, że to jednak tylko pozory. Chłopak cierpi na zespół Aspergera, czyli neurologiczne zaburzenie ze spektrum autyzmu. Życie Jacoba to nieustanne postępowanie według określonych schematów, przeogromna potrzeba stabilizacji, jak również nienawiść do wszelakich odstępstw od wcześniej ustalonych reguł. Pomimo tego, iż chłopiec jest piekielnie inteligentny oraz prawdomówny, to charakteryzuje się upośledzonymi umiejętnościami społecznymi, a także niezdolnością do typowej komunikacji międzyludzkiej – nie przepada za towarzystwem innych osób, izoluje się, unika kontaktu wzrokowego, a niekiedy pragnie uciec od otaczającego zgiełku w swój własny, zamknięty świat. Poza tym, nie umie kłamać, wszystko rozumie zbyt dosłownie, nie potrafi odczytywać ukrytych znaczeń w wypowiedziach bądź zachowaniu innych. Jego świat jest czarno-biały, pozbawiony jakichkolwiek odcieni szarości. Głównego bohatera powieści W naszym domu cechuje także zamiłowanie do analizy kryminalistycznej, co niektórym objawia się już jako obsesja. Kiedy pewnego dnia policja trafia na zwłoki Jess Ogilvy, będącej instruktorką umiejętności społecznych Jacoba, wszystkie podejrzenia padają na chłopaka. Tym bardziej, że cechy charakterystyczne dla osób z zespołem Aspergera są niezwykle podobne do tych, które przypisywane są mordercom…

(...) taki właśnie jest autyzm: to wspinaczka po stromym, śliskim zboczu. Kiedy już się wydaje, że dno doliny zostało hen daleko, nagle stok pokrywa się lodem i człowiek leci w dół, na łeb, na szyję. *

Wszędzie, gdzie tylko jest to możliwe, głoszę, iż Jodi Picoult jest jedną z moich ulubionych pisarek. Sięgając po jej powieści, nie muszę obawiać się dosłownie niczego, ponieważ wiem, że z pewnością będę zadowolona. Picoult zawsze staje na wysokości zadania, bardzo rzetelnie podchodząc do każdego tematu, jaki porusza w konkretnej książce, dbając o najdrobniejsze detale. W owej powieści autorka porusza masę problemów, tak jak zwykle dodając mocno rozbudowane wątki prawnicze i część wydarzeń umiejscawiając w sądzie. Jest to wręcz cecha charakteryzująca powieści Jodi Picoult, co akurat bardzo pochwalam, tak samo jak przedstawianie wydarzeń, dziejących się w powieści, z punktu widzenia kilku bohaterów – w tym przypadku Jacoba, jego brata Theo, matki Emmy, a także detektywa Richa oraz młodego adwokata Olivera.

Kto spogląda w twarz noworodka, nigdy nie myśli o tym, ile zła może spotkać tego małego człowieka w dalszym życiu. Widać wtedy tylko otwierające się przed nim możliwości: pierwszy uśmiech, pierwsze kroki, ukończenie szkoły średniej, wesele, własne dziecko trzymane w dłoniach. Z Jacobem droga przez życie była nieustannym dodawaniem kolejnych kamieni milowych: sam, z własnej woli spojrzał mi w oczy; przyjął zmianę planów bez histerii; włożył koszulkę z niewyciętą metką. Dziecka nie kocha się za to, co robi albo czego nie robi; dziecko kocha się za to, kim jest. **

W naszym domu to powieść, która nie tylko intryguje, ale także poucza i pobudza do wysnucia pewnych refleksji. Nie wolno oceniać nikogo poprzez pryzmat pozorów, jakie stwarza, oraz zachowania, jakie widać na pierwszy rzut oka. Pod osłoną osoby zamkniętej i wyizolowanej od świata może kryć się niezwykle wartościowa jednostka – wystarczy nie poddawać się pierwszymi porażkami, warto walczyć o uwagę tej osoby, chociaż na chwilę. Książka autorstwa Picoult ukazuje także siłę i wewnętrzną moc, jaka drzemie w matce, która jest w stanie zrezygnować dosłownie ze wszystkiego na rzecz własnego dziecka, które kocha bezgraniczną i zupełnie bezinteresowną miłością. Pomimo ogromnych przeciwności losu, jakie Emma napotkała na swojej drodze, robiła wszystko, aby jej syn Jacob miał jak najpiękniejsze życie i czuł, że jest kochany. Niestety, jak to w życiu często bywa – walcząc o jedno, możemy stracić drugie – w tym przypadku Emma poświęcając się dla Jacoba, niejako zapomniała o tym, iż jej młodszy syn potrzebuje równie dużo uwagi. Theo, który nieustannie musi ustępować i żyć rytmem dnia Jacoba, czuje się pomijany, co rzutuje na jego zachowanie.

Książkę czyta się błyskawicznie, pomimo niemałej objętości. Akcja rozwija się w optymalnym tempie, wręcz wybuchając w punkcie kulminacyjnym. Cały czas miotały mną przeróżne emocje – od ekscytacji i ciekawości, poprzez smutek i współczucie, aż po rozgoryczenie i złość. Chociaż szybko domyśliłam się, kto stoi za sprawą zabójstwa, to mimo tego trwałam w napięciu, pragnąc dowiedzieć się, jak potoczą się losy bohaterów. Jeżeli lubicie takie historie, to rozejrzyjcie się za tym tytułem – fanów Picoult nie muszę zachęcać, bo oni już wiedzą, co powinni zrobić, jeśli jeszcze nie czytali W naszym domu. 

* cytat ze str. 157

** cytat ze str. 616

Książka bierze udział w wyzwaniach: Book Lovers, Czytam opasłe tomiska, Czytamy powieści obyczajowe, Pod hasłem oraz Przeczytam tyle, ile mam wzrostu (4,5cm).