Behawiorysta - Remigiusz Mróz

Wydawnictwo: Filia

Seria/cykl: Mroczna strona

Data wydania: 26 października 2016

Liczba stron: 496

Od zarania dziejów ludzie mają słabość do nieszczęść - począwszy od uczęszczania na okrutne starcia gladiatorów odbywające się na arenach, zahaczając o uczestnictwo w publicznych egzekucjach, zakończywszy na udziale w publicznych rozprawach sądowych czy sięganie po sporty walki. Okazuje się, że lubimy ferować wyroki i decydować o losie innych, bawiąc się w panów życia i śmierci...

Olsztyńskie przedszkole zostaje zajęte przez zamachowca grożącego, iż zabije dzieci i nauczycielki. Cała akcja transmitowana jest w internecie - mężczyzna nazywa to "Koncertem krwi", który ma trwać dłuższy czas, zmieniając jedynie miejsce akcji. Ów fakt to odpowiedź na rzekome pragnienia ludzi lubiących przyglądać się tragediom z bliska, wpływać na rozwój wydarzeń, a także mieć wgląd do sytuacji, jakich wcześniej nikt nie chciał im przedstawiać. Zamachowiec zostaje nazwany Kompozytorem, a za jego śladami kroczy Gerard Edling, były prokurator dyscyplinarnie wydalony ze służby, będący specjalistą od kinezyki, czyli działu zajmującego się badaniem komunikacji niewerbalnej. Rozpoczyna się gra pomiędzy mężczyznami, gdzie zdaje się, iż ciężko będzie orzec, kto zostanie wygranym...

Gerard jest specyficzną postacią, która nie każdemu przypadnie do gustu. To dżentelmen, jakich mało, wykazujący się wręcz nadmierną dbałością o poprawność językową. Intrygującym i zarazem przerażającym bohaterem okazuje się Kompozytor - sprytny i inteligentny mężczyzna, który dopuszcza się okrucieństw w konkretnym celu, do czego dochodzimy przez całą książkę. Ów zbrodniarz każe ludziom decydować o życiu innych ludzi, bez skrupułów dając społeczeństwu broń do rąk.  

Jestem laikiem, jeśli chodzi o wszelkie powieści sensacyjne, thrillery czy kryminały. W zasadzie nie sięgam po wspomniane gatunki literackie, chociaż w tym roku zamierzam to zmienić. Z tego względu byłam przekonana, że Behawiorysta zaskoczy mnie, niezmiernie wciągnie i pozostawi w konsternacji. Moje oczekiwania okazały się dużo wyższe od tego, co dostałam - owszem, powieść jest interesująca i godna poznania, ale zabrakło mi efektu "wow", którego spodziewałam się po twórczości tak zachwalanego autora. Jeżeli jeszcze mogłabym nazwać tę książkę kryminałem, to zupełnie nie zgadzam się jakoby był to thriller, o czym informuje blurb na okładce. Kogoś chyba poniosła fantazja...

Dialogi, znajdujące się w książce, sprawiają wrażenie ciągniętych na siłę, a do tego często przeintelektualizowanych. Na pewno istnieją ludzie, którzy posługują się tak mądrym słownictwem, ale na pewno są to nieliczne jednostki, a w Behawioryście niemal wszyscy okazują się inteligentami dbającymi o stylistykę swoich wypowiedzi, stroniącymi od wulgaryzmów nawet w mocno nerwowych sytuacjach. Momenty, które autentycznie wzbudzały we mnie grozę, to okrucieństwa, jakich dopuszczał się Kompozytor - nic więcej nie pobudzało mnie emocjonalnie. Nie czułam też większego napięcia, a to właśnie powinno towarzyszyć mi przez całą historię. Oczywiście nie mogłam doczekać się finału, który okazał się całkiem zaskakujący, chociaż aż trudno uwierzyć, że Gerard nie domyślił się wszystkiego, skoro z jednego maleńkiego gestu potrafił tworzyć całkowitą charakterystykę konkretnego człowieka.

Frapującym wątkiem jest istota behawioryzmu przekonująca, iż każde zachowanie człowieka stanowi jedynie reakcję na określony bodziec. Behawiorysta uświadamia, w jak fascynujący, a zarazem przeraźliwy sposób funkcjonuje ludzki umysł. Pod przykrywką empatii i wrażliwości potrafimy być niezwykle okrutni oraz niezwykle mściwi. Pomaga w tym pozorna internetowa anonimowość, dzięki której możemy bezkarnie wylewać swoje żale i frustracje, niekiedy bezpodstawnie oczerniając innych.

Książka bierze udział w wyzwaniach: Czytamy nowości, Czytamy powieści obyczajowe, Dziecięce poczytania oraz Zaczytajmy się.