On - Zośka Papużanka

Wydawnictwo: Znak

Seria/cykl: Proza PL

Data wydania: 29 lutego 2016

Liczba stron: 288

Najczęściej matki zakochują się w swoich dzieciach już wtedy, kiedy maluszki znajdują się jeszcze w ich brzuchach. Jeśli instynkt macierzyński nie jest jeszcze na tyle rozwinięty, to miłość do potomka pojawia się wraz z narodzinami. Kiedy po raz pierwszy matka spogląda na swoje dziecko jest przekonana, że jej maleństwo jest najpiękniejszą i najmądrzejszą istotą na całym świecie. Czasami trwa to przez całe życie, a niekiedy zderzenie z rzeczywistością okazuje się bardzo brutalne - przekonanie o doskonałości swego dziecka runie w gruzach.

ON od zawsze różnił się od swoich rówieśników - już pierwszego dnia swojego życia okazuje się czerwonym, opuchniętym i zbyt dużym dzieckiem, a nie pięknym, gładkim maluszkiem, jakiego życzyła sobie jego matka. Zostaje nazwany Śpikiem w szkole, kiedy z jego nosa zwisa niezbyt przyjemna wydzielina, zatem dostaje ksywkę na jej cześć. Przez całe życie odstaje od reszty - praktycznie nie śpi, jest nieporadny, niewiele rozumie, bardzo wolno się uczy, chociaż zna na pamięć cały rozkład tramwajów, bo marzy o zostaniu motorniczym. Koledzy nieustannie podpuszczają go do robienia głupot, na które Śpik zawsze się zgadza. Tytułowy bohater nie spełnia żadnych standardów przyjętych przez ogół społeczeństwa, więc czy można go kochać?

Opis książki sugeruje historię osobliwego chłopca, który od zawsze był inny. Jednak tak naprawdę po przeczytaniu tej książki nie potrafię jasno określić, co jest jej przewodnim tematem, a także kogo jest w niej najwięcej. W moim odczuciu na wierzch wychodzi tutaj obraz macierzyństwa, które okazuje się zupełnie inne niżeli oczekiwania. Do tej pory targają mną sprzeczne uczucia - przykro było mi czytać o matce, która czuje wstyd, kiedy widzi różnice pomiędzy jej dzieckiem a innymi. Kobietę frustrowała nieporadność, dziecinność i nieodpowiedzialność Śpika, a jednocześnie kiedy ów syn próbował jakkolwiek funkcjonować samodzielnie, to matka pragnęła zdusić to w zarodku. Często rodzice nie radzą sobie z syndromem pustego gniazda, dlatego usilnie próbują zatrzymać swoje dzieci przy sobie. Z jednej strony rozumiem to, od kiedy jestem matką, ale z drugiej zdaję sobie sprawę z tego, iż nie wolno tak robić - dziecko nigdy nie nauczy się niezależności, jeśli nie damy mu takiej możliwości. Pamiętajmy o tym. 

On to książka bardzo smutna i refleksyjna, chociaż owe przemyślenia zostają nieraz zakłócone chaosem, jaki panoszy się na kartach tej powieści. Autorka pisze w bardzo specyficzny sposób, który przypadł mi do gustu w Szopce, ale w tym tytule już nie do końca pasował. Tak jak nie mam nic przeciwko bardzo długim zdaniom, jakie tworzy, często pozbawionym znaków interpunkcyjnych w odpowiednim miejscach, tak w tej powieści Papużanka skacze od wydarzenia do wydarzenia, w jednym akapicie zawierając przeszłość, teraźniejszość oraz przyszłość. Narracja też budzi moje wątpliwości - czasami już gubiłam się w tym, czy narratorem jest matka Śpika, dziewczyna z jego szkoły czy jeszcze ktoś inny. 

Łatwo jest osądzać innych poprzez pryzmat ich zachowań bądź wyglądu, jednak często nawet nie zadajemy sobie trudu bliższego poznania danej osoby. Do tego lubimy ferować wyroki i oceniać wszystkich dookoła, posługując się utartymi schematami oraz krytykować tych, którzy wyróżniają się pod jakimś względem. Zapominamy, że każdy z nas ma swoje dziwactwa czy dokonuje różnych nie do końca zrozumiałych zachowań. Może oczekując szacunku ze strony ludzi, zaakceptujmy także ich wariactwa?

Książka bierze udział w wyzwaniach: Czytamy powieści obyczajowe oraz Dziecięce poczytania.

Tę książkę możecie kupić w Empiku - aktualne kody rabatowe znajdziecie na stronie qpony.pl.